Diş etleri ağzımızın ve dişlerimizin altyapısını oluşturur. Nasıl ki sağlam bir bina yapabilmek için sağlam bir temele ihtiyaç varsa; dişlerimiz veya üzerine yapılacak protez, lamina gibi restorasyonların da sağlıklı olabilmesi için sağlıklı diş etlerine ihtiyacı vardır. Sağlıklı diş eti açık pembe renklidir ve dişleri sıkıca sarar. Diş etleriniz sağlıksızsa, dişleriniz çürük olmasa bile bir gün dişlerinizi kaybedebilirsiniz demektir.
Tartar ( Diş Taşı ) nasıl oluşur?
Gıda artıkları tükrükteki minerallerle birleşerek dişler ve dişetleri etrafında kireç tabakaları oluştururlar. Bu kireç tabakaları başlangıçta yumuşaktırlar. Ancak hızla sert tabakalara dönüşürler. Fırçalayarak bunları dişlerinizden uzaklaştıramazsınız. Ancak diş hekiminiz diş taşı temizliği için dizayn edilmiş uygun ultrasonik aletlerle dişlerinize zarar vermeden çıkartabilir.
Diş taşı temizlenmek zorunda mıdır ve temizletmek dişlere zarar verir mi?
Evet diş taşları temizlenmek zorundadır. Özelikle 6 ayda bir defa temizlenmesi önerilir. Temizlenmediği takdirde diş taşları dişeti iltihabına neden olur. Bu durumda diş kaybına kadar giden kötü sonuçlara neden olabilir. Diş taşı temizliği dişlere zarar vermez. Hatta ağzınız için yaptırabileceğiniz en çabuk, en rahat ve en ucuz işlemdir. Bunun yanı sıra düzenli temizlik yaptırarak birçok ağız ve diş probleminin de önüne geçebilirsiniz.
Periodontoloji, dişleri çevreleyen sert ve yumuşak dokuların klinik ve mikroskopik yapısını inceleyen, bu dokuları etkileyen hastalıkları teşhis eden, tedavilerini uygulayan ve sonrasında kazanılan sağlığın idamesini sağlayan diş hekimliği dalıdır. Periodontal hastalık ise, diş eti ve dişleri çevreleyen bu yumuşak ve sert dokuları etkileyen iltihabi durumdur. Diş eti hastalıkları ( Periodontoloji ) kendi kendine, antibiyotik, gargara, vitamin gibi tedavilerle iyileşmez. Mutlaka bir diş eti uzmanı tarafından tedavi edilmesi gerekir. Erken dönemde teşhis edilmesi diş etleri kadar dişlerin de sağlığını koruyacaktır. Bu hastalıklar tedavi edilmediğinde, dişin kaybı ile sonuçlanabilmektedir. Genellikle herhangi bir ağrı ile seyretmediğinden, halen çağımızda görülen en sık diş kaybetme nedenlerinden biridir. Genel sağlığımız açısından; periodontal hastalığın büyüklüğü ve şiddetinin önemli bir risk faktörü olduğu artan bilimsel kanıtlarla desteklenmektedir. Diş eti hastalığını ( Periodontoloji ) önlemek için en az günde iki kere doğru diş fırçalama, en az bir kere diş ipi kullanımı, altı ayda bir düzenli diş hekimi ziyareti gerekmektedir.
DİŞ ETİ HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR ?
Ağız kokusu
Diş etlerinde kızarıklık ,kanama
Dişlerin sallanması
Diş etlerinde çekilme
Soğuk içeceklere karşı tüm dişlerde hassasiyet
Dişlerin eskisi gibi kapanmaması
Dişleri fırçalarken, diş etlerinde meydana gelen kanama
Dişler arasında yeni oluşan aralıklar
Ağızda sürekli olarak oluşan yaralar
Diş etlerinde meydana gelen şişlik ve kızarıklıklar Dişeti hastalıkları (periodontal hastalık) dişi çevreleyen ve destekleyen dokuları etkileyen bir enfeksiyon hastalığıdır. Periodontal hastalıklar çocuklar dâhil tüm yaş gruplarını etkiler. Ancak yetişkinlerde çok daha sıklıkla görülür. Hiç çürüğü olmayan dişler bile bu hastalık nedeniyle kaybedilebilir. Genellikle ağrısız seyrettiği için belirtileri hasta tarafından zor fark edilir ve çoğu vakada hekime geç müracaat edilir.
DİŞETİ HASTALIKLARININ OLUŞMASINA SEBEP OLAN ETKENLER NELERDİR ?
Periodontal hastalıkların ana nedeni bakteri plağı olmakla beraber sigara, sistemik hastalıklar, ilaçlar, stres ve beslenme gibi diğer unsurlar da dişeti sağlığını etkileyebilir.
Sigara: Günümüzde kalp ,akciğer hastalıkları ,kanser hastalıklarının oluşumunda büyük etkisi vardır. Aynı zamanda ağız mukozası diş ve dişi çevreleyen dokular üzerinde de olumsuz etkisi vardır. Sigara içen kişilerde periodontal hastalıklar daha yoğun olarak görülmektedir. Sigarının içerinde 4000 den fazla kimyasal vardır ve bunlar ağız içi dokularına zarar verir. Sigara içen kişilerde periodontal nedenlerden dolayı diş kayıpları daha sık görülür.
Diabet ( Şeker hastalığı ): Tükürük, fizyolojik ağız temizliğinde önemli bir faktördür. Diyabette tükürüğün azalması ve yoğunluğunun artması fizyoloj ağız temizliğini güçleştirir. Temizlenemeyen yiyecek artıkları üzerinde bakteriler hızla çoğalır ve dental plak oluşumunu hızlandırır. Dental plak, diş çürüğü ve diş eti hastalıklarının temel nedenidir. Özetle yüksek kan şekeri ağız içi sorunlarını; ağız içi sorunları da kan şekeri yükselmesini tetikler. Bu kısır döngü diyabetin ağıza verdiği zararları artırır.
Hamilelik: Hamilelikte vücutta meydana gelen değişikliklerden dişeti dokuları da etkilenmektedir. Ağız bakımı hamilelikte daha da önem kazanmaktadır, çünkü yükselen hormon seviyeleri var olan diş ve dişeti sorunlarını arttırmaktadır. Hormonların yüksek seviyede olması dişeti hücrelerindeki sıvı miktarını arttırır. Bu da dişetlerinin hassaslaşmasına ve şişmesine neden olabilmektedir. Hamilelik döneminde ağız hijyenine daha fazla dikkat edilmelidir. En önemlisi hamilelik öncesi diş hekimine gidilerek ağız içerisindeki sorun oluşturabilecek tüm tedaviler yapılmalıdır.
İlaçlar: Bazı ilaçlar dişetinde özel değişiklikler meydana getirerek ve ağız içi diğer dokuları etkileyerek ağız sağlığı üzerinde olumsuz etki gösterirler. Bunlar; doğum kontrol hapları, antidepresanlar, bazı tansiyon-kalp ilaçları, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar, epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçlar, astım tedavisinde kullanılan ve kortizon içeren sprey formundaki bazı ilaçlar. Böyle bir durumda diş hekimi ve tıp doktoru konsültasyon yapmalıdır.
DİŞ ETİ HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR ?
Periodontal hastalıklar, uzman hekimlerce uygulanan tedavilerle büyük bir ölçüde önlenebilmekte ve kontrol altına alınabilmektedir. Bu noktada önemli olan unsurlardan biri, diğer tüm hastalıklarda da olduğu gibi tedaviye erken başlanmasıdır. Bir diğeri ise, diş hekimi tarafından hastaya, diş ve diş etlerinin etkin biçimde temizleyebilmesine yönelik eğitim verilmesidir. Böylelikle geri kazandırılan sağlık koruma altına alınmış olur. Diş eti hastalıkları kendi kendine veya bilinçsiz şekilde ilaçlar kullanarak (antibiyotik, gargara, vitaminler gibi) iyileşmez. Mutlaka bir diş eti uzmanı tarafından tedavi edilmesi gerekir.
Diş eti hastalığının erken dönemlerinde, özel dental aletler kullanılarak diş taşları ve plak tabakaları diş etlerinden uzaklaştırılır. Bu temizliğin yanında kök yüzeyi düzleştirmesi (küretaj) işlemi de uygulamak gerekebilir. Diş eti tedavisin başlangıç aşamasında, diş eti kenarlarına uyumu olmayan veya şekli doğru olmayan protezler düzeltilir, çürük dişler tedavi edilir, kötü yapılmış dolgular restore edilir, kurtarılamayacak haldeki dişler çekilir. Bu işlemlerle diş ve diş etlerinde bakterilerin üremesini kolaylaştıran faktörler ortadan kaldırılır.
Daha ilerlemiş vakalarda ise cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahaleyle diş etlerinin derin ceplerdeki diş taşları ve hastalıklı dokular temizlenir, kök yüzeyi düzleştirilir ve diş etleri kolay temizlenebilir bir yapıya kavuşturulur.